Dobri kóń bez batuga jidze, ale widzec on go muszi.
Dobry koń bez bata jedzie, ale widzieć go musi.
Pojezierze kaszubskie, podobnie jak cały obszar północnej Polski, pokryte jest osadami wieku czwartorzędowego, pochodzącymi głównie z zasypania glacjalnego. Pokrywa osadów polodowcowych o zmiennej miąższości 100-200 m tworzy powierzchniową pokrywę geologiczną, której zarówno materiał skalny ją budujący, jak i ukształtowanie jej powierzchni są efektem działania lądolodu i jego wód roztopowych. Glacjalny więc charakter utworów skalnych oraz ogromne bogactwo form ukształtowania terenu nadają dominujące piętno krajobrazowi powiatu kartuskiego.