Zapraszamy do eksploracji modułu Dziedzictwo Kulturowe w ramach portalu Szwajcaria-Kaszubska.pl. Poznaj Kaszuby - pozjnaj historię Kaszub!

Wspomnienia mojego dzieciństwa mają kolor słońca 

i błękitu nieba odbijającego się w szmaragdowej toni jeziora.

Pachną miętą, tatarakiem i świeżo skoszoną trawą.

Smakują jak pajda swojskiego chleba z matczynych rąk.

Są bezcenne…

Kashubia

A perfect place to spend your leisure time in!

Franciszek Sędzicki

„Pojedzemë na Kaszubë

do Raduńscich wód

do kaszubszci Szwajcarii,

gdze rzék,jezór w bród.

Odwiedzymë Chmielno staré,

Brodnic cudny szlak,

Mirachowo,Serakojce,

z przodu jak i w spak.

Nie pominiemë Żukowa-

ksężnic naszëch twór!

Dôwniej ostojë polskoscë,

szkołë polscich cór.

Trzeba zwiedzëc i Kartuzë,

choc tam zakon ów

więcij strzegł germańscij sprawë

niż Chrystusa słów

Na Zamkowij spoczniem Górze,

gdze łabędzi chór

uratowôł z rąk zbójeccich

jedną z Mszczuja cór.

Od Wierzycë do Wieżycë-

wzgórzy stały cąg.

Tu pieśń naszą zaśpiéwomë,

jaż las zabrzmi w krąg”

(Fragment utworu „Pojedzemë na Kaszubë”

zawartego w książce Jestem Kaszubą,Warszawa 1956)

Od wieków dom symbolizował bezpieczeństwo, swobodę, ciepło rodzinne oraz przysłowiową wolność. Wciąż pozostaje symbolem dostatku, stabilizacji i wysokiej pozycji społecznej. Angielski odpowiednik tytułowego przysłowia: „ My home is my castle”[1] jeszcze dobitniej pokazuje, że własny dom jest dla nas swego rodzaju twierdzą, w której można się ukryć i gdzie nie trzeba zważać na ogólnie przyjęte w społeczeństwie normy. Rozpatrując dom wyłącznie jako budynek, wolność ta jest wyrażana m.in. poprzez wybór projektu domu, koloru elewacji czy dachówek. Niestety, coraz częściej rezultatem tych - z pozoru w pełni osobistych - wyborów jest znaczna dewastacja krajobrazu wokół, głównie pod względem wizualnym. Trudno jednak jest dyskutować z czyimś poczuciem gustu, ale czy rzeczywiście „Gusta nie podlegają krytyce?”[2]

Starokaszubski przepis na tabakę:

„Masz tu recept od tabaki i przi tim nie bile jaki

Liście dobrze pomielone, a chlondy 'trochę spalone.

Następnie włóż do donicy, odrzuć co Iiche do smicy,

w donicy kręć tabocznikiem, skarapiaj niby arszenikiem,

kichniesz niby krowa i Tabaka gotowa"

Pojezierze kaszubskie, podobnie jak cały obszar północnej Polski, pokryte jest osadami wieku czwartorzędowego, pochodzącymi głównie z zasypania glacjalnego. Pokrywa osadów polodowcowych o zmiennej miąższości 100-200 m tworzy powierzchniową pokrywę geologiczną, której zarówno materiał skalny ją budujący, jak i ukształtowanie jej powierzchni są efektem działania lądolodu i jego wód roztopowych. Glacjalny więc charakter utworów skalnych oraz ogromne bogactwo form ukształtowania terenu nadają dominujące piętno krajobrazowi powiatu kartuskiego.