1308 – 1309 - zajęcie Pomorza Gdańskiego przez Zakon Krzyżacki, który przejął pełnię władzy na tym obszarze. Póżniejszy bunt Związku Pruskiego był traktowany jako zdrada stanu. Miejscowe rycerstwo pomorskie często opowiadało się po stronie Zakonu Krzyżackiego, choć wierność Krzyżakom nie wynikała ze względów narodowych, ale z poczucia honoru pojmowanego przez ludzi średniowiecza.

   Wizyty Prezydenta RP Lecha Wałęsy – 16 lipca 1995 r. w Kartuzach i 28 października 1995 r. w Sierakowicach – wspomnienie…

   Norbert Maczulis

Zapraszamy serdecznie. Zaproszenie do pobrania w załączniku.

Norbert Maczulis

Trudny okres w dziejach Kartuz z lat 1918 - 1920 związany był z zakończeniem pierwszej wojny światowej w 1918 r. i  pierwszymi latami powojennymi, a wiąże się z powstaniem w Kartuzach Rady Robotniczo-Żołnierskiej. Szybko uporała się ona z przedstawicielami powiatowych oraz miejskich władz pruskich. Rozporządzając siłą wojskową w liczbie około 500 ludzi zebranych spośród byłych żołnierzy armii niemieckiej, rozlokowanych w całym powiecie, Polacy rządzący w Kartuzach nie wahali się pozbawić urzędu dotychczasowego landrata dr Gustava Simona i jego sztabu administracyjnego.

Norbert Maczulis

Już w miesiąc po zakończeniu działań drugiej wojny światowej, a w trzy miesiące po wyzwoleniu Kartuz, w dniu 14 czerwca 1945 r. w gmachu Starostwa Powiatowego w Kartuzach odbyło się pierwsze zebranie organizacyjne Powiatowego Ośrodka Krzewienia Kultury i Sztuki.

Muzeum Kaszubskie im. F. Tredera w Kartuzach posiada wspomnienia Margot Malińskiej, zasłużonej działaczki Polskiego Czerwonego Krzyża. Margot Malińska posiada ogromny wkład na rzecz osób potrzebujących pomocy z terenu powiatu kartuskiego.

            Margot Malińska urodziła się w 1909 r. w Działdowie. W 1935 r. przyjechała wraz z mężem, byłym powstańcem wielkopolskim do Kartuz. Szerzej na ten napisałem w Kaszubskich Zeszytach Muzealnych, Z.4 i Z.18.

Relacja z dnia 20 lutego 2009 r. sporządzona przez starszego kustosza – dyrektora Muzeum Kaszubskiego im. Franciszka Tredera w Kartuzach mgr Norberta Maczulisa

Norbert Maczulis

W aktach archiwum Muzeum Kaszubskiego w Kartuzach w kolekcji Franciszka Tredera, sygn. 58/25, f. 127 – 128 odnalazłem pewien ciekawy i wesoły tekst, napisany w latach sześćdziesiątych ubiegłego wieku.

Norbert Maczulis

Okres pierwszej wojny światowej na Kaszubach to bardzo tragiczna karta historii. Niektórzy rekruci - Kaszubi, wcieleni do armii niemieckiej, za wykazane na polu walki męstwo odznaczani byli najwyższymi niemieckimi odznaczeniami bojowymi - Żelaznym Krzyżem.

Inni powołani na front oddawali swe życie w obcym mundurze, nie doczekawszy dni wolności. Zdarzały się przypadki, że żołnierze frontowi - uznani de facto za zaginionych lub poległych w walkach - powracali z wojennej tułaczki dopiero po kilku latach po zakończeniu wojny. Droga do domu wiodąca z Zachodu lub z bezkresów Rosji Sowieckiej była bardzo długa. Wrócili po latach - gdy Kaszuby były już polskie.

    Dziennik z mojego pobytu u mnichów kartuskich spisany w Monastere de la Grande Chartreuse

 GOSZCZĄC WŚRÓD BRACI – OJCÓW KARTUZÓW – WRÓCIŁEM NA DROGĘ KU WIECZNOŚCI