Super inicjatywa – tak najkrócej określił znany pisarz Franciszek Szczęsny najnowszy projekt Oddziału Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego w Baninie nazwany „Uniwersytetem dla Każdego”. Ten tytuł, którego autorką jest Izabela Dembkowska, podkreśla główny zamysł inicjatorów, by spotkania te wzbudzały zainteresowanie całej społeczności Banina i okolic. Jest to teren, w którym zamieszkało w ciągu ostatniego ćwierćwiecza bardzo dużo ludzi spoza Kaszub. Chętnie deklarują oni więź z tym regionem i potrzebę kulturowego (także językowego!) zakorzenienia. Stąd pomysł jest – jak uznaje wielu – strzałem w dziesiątkę.

Na pewno potwierdziło to pierwsze spotkanie z pisarką Darią Kaszubowską. Jej talent i niezwykła twórczość pisarska jest fenomenem na skalę ogólnopolską. Mieszka w Rębie w gminie Przodkowo, od kilku lat jest członkiem ZKP w Baninie, a więc dała się już wielokrotnie poznać tej społeczności z najlepszej strony. Doskonale się to odczuwało na Sali Kultury, którą zapełnili głównie mieszkańcy Banina, nie związani z ZKP.

- To jest najważniejszy cel. Zapraszamy wszystkich. Na każdym kroku pokazujemy naszą kaszubską otwartość, niezależnie od tego z jakimi spotykamy się reakcjami – podkreślają organizatorzy.

Reakcje obecnych były entuzjastyczne. Sympatycznie włączyli się we wspólny śpiew, któremu akompaniował Mirosław Sobisz. Równie chętnie pytali autorkę o wątki powieściowe, zwłaszcza dotyczące historii Kaszub i Banina. Ta dziedzina jest szczególnie ważna dla pisarki. To właśnie na historii Kaszub osadzona jest cała saga. Dzięki twórczemu talentowi, wiedzy i wyobraźni, powstało unikatowe dzieło w dziejach literatury tego regionu.

- Daria Kaszubowska świetnie nas wciągnęła w swoją historię kaszubskości – podkreślali Ewa i Andrzej Karczewscy nie kryjąc swego zachwytu przebiegiem spotkania.

Ten zachwyt udzielił się właściwie wszystkim obecnym, w efekcie czego… zabrakło książek. To wprawdzie rzadko spotykana sytuacja, choć już w trakcie wiadomo było, że na sali jest mnóstwo jej stałych czytelników. Wszyscy teraz czekają już na kolejny tom, który pojawi się już w lutym.

„Uniwersytet dla Każdego”, tak udanie rozpoczęty, będzie kontynuowany, mimo że – póki co – nie ma finansowego zabezpieczenia. Organizatorzy jednak nie wątpią, że pojawią się instytucje i grupy społeczne, które wesprą sukces zadania. Jako pierwsza pięknie wpisała się już w to Biblioteka Publiczna Gminy Żukowo, na czele z obecnymi na spotkaniu dyrektorką Natalią Lange i szefową banińskiej filli, Martą Petke. Spotkania będą się odbywać zawsze w ostatni piątek miesiąca o godz. 18, na Sali Kultury w Baninie. 28 lutego gościem będzie Magdalena Maliszewska – znakomity animator historii i norbertańskiej przeszłości Żukowa, autorka albumu pięknych dawnych zdjęć Ziemi Żukowskiej. (jd)

Uniwersytet dla Każdego w Baninie

W społeczeństwie Banina i okolicy - jak w całym kraju - rośnie odsetek osób starszych. Chcą się angażować w życiu społecznym. Oferta UdK wychodzi naprzeciw ich oczekiwaniom oraz oczekiwaniom bardzo wielu młodszych – wręcz młodych – którzy wprowadzają się do Banina i chcą poznawać specyfikę tej ziemi.

Projekt zakłada 10 spotkań w ciągu roku. Spotkania będą się odbywać zawsze w ostatni piątek miesiąca o godz. 17, na Sali Kultury w Baninie.

Styczeń, 31.01

Daria Kaszubowska – Saga kaszubska, jako przykład literackiego fenomenu z Kaszub

Luty, 28.02

Magdalena Maliszewska – Gmina Żukowo na dawnych fotografiach i w opowieściach seniorów.

Marzec, 28.03

Dr Eugeniusz Pryczkowski – Banino i okolice „wyzwalane” w 1945 roku w pamięci świadków tamtych wydarzeń

Kwiecień, 25.04

Mirosław Piepka – Inspiracje i realia powstania filmu „Kamerdyner”

Maj, 30.05

Ks. prof. Jan Perszon – Kult maryjny jako ważna część tożsamości regionu

Czerwiec, 27.06

Dr Tomasz Fopke – Kaszuby we współczesnej muzyce

Wrzesień, 26.09

Franciszek Szczęsny – Wojna i ruch oporu na Kaszubach

Październik, 31.10

Antoni Rzepka – Pszczoły, pasja i profesja oraz wiedza

Listopad, 28.11

Ks. prof. Jan Perszon – Na brzegu życia i śmierci

Grudzień, 28.12

Karolina Stankowska - Kaszubska kolęda – podsumowanie roku

- To, co tu się dzieje, budzi największy podziw – podkreślił podczas składania życzeń Jerzy Kreft z Kolbud na spotkaniu opłatkowym Oddziału Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego w Baninie. Nie było w tym stwierdzeniu przesady zważywszy, że na sali przygotowanych było 140 miejsc i część gości musiała stać lub przebywać w innych pomieszczeniach przestronnej Sali Kultury w Baninie.

Wydarzeniu towarzyszyło sporo kulturowych działań. Na samym początku w piękny religijny nastrój wprowadziły zebranych obrazy Justyny Pająk-Gąski z Kiełpina, które nawiązują do artystycznych tradycji żukowskich norbertanek. Motywy żukowskie są też obecne w książce Szymona Grota z Glincza o tytule „Jo”, którą autor krótko zaprezentował tuż przed dzieleniem się opłatkiem.

- Życzę wam dużo błogosławieństwa Bożego podczas budowania pięknej wspólnoty. Jednocześnie dziękuję za tak owocne działania. Może za jakiś czas uda mi się po kaszubsku te życzenia przekazać – mówił ks. proboszcz Jan Kucharski dopełniając słowa ewangelii odczytanej przez Aleksandrę Bobkowską.

Życzenia też przekazała prezes Bogumiła Ropel od kilku partów, także od prezesa ZKP, a bezpośrednio złożyli je również przedstawiciele z Pucka i Żukowa. Towarzyszyły im kaszubskie kolędy emitowane z aplikacji „rodnyvoice”, a także prowadzone przez świetne wokalistki związane z partem: szefową klubu „Cassubia” Martę Okrój-Dudzińską i Joannę Gostkowską, która otrzymała właśnie legitymacje ZKP w towarzystwie Grzegorza Tomaszewskiego i studentki Poli Petryńskiej. Kolejne osoby złożyły akces do organizacji, która liczy już 282 członków. Podziękowano też, między innymi spontanicznym „Sto lat”, Albinowi Bychowskiego za 23 lata służby przy organizowaniu mszy z kaszubską liturgią słowa.

Podczas spotkania przedstawiono najważniejsze wydarzenia z minionego roku. Należą do nich Festiwal Filmów Kaszubskich, tablica o historii majątków banińskich, warsztaty humoru, filmowe i literackie, konkursy dla nauczycieli kaszubskiego oraz uczniów. Dzięki nim powstały krótkie filmy oparte o historię tej ziemi, także teksty literackie oraz liczne konspekty do nauki języka. Część z nich pokazano na nowym ekranie.

Z kolei artystycznymi gwiazdami były, jak co roku, „Spiéwné Kwiôtczi”, które w przyszłym roku będą obchodzić swoje 20-lecie. Wystąpiły także „Mùlczi” z nowym układem choreograficznym „Sztorem”, a także kaszubska gwiazdka z Tuchomia wzbudzając ogrom wesołości i wspaniały nastrój zebranych. Zapowiedziano też nowy projekt, który ma być realizowany w 2025 roku. Nazwano go „Uniwersytet dla Każdego”. Spotkania odbywać się będą w każdy ostatni piątek miesiąca na Sali Kultury. Pierwszym gościem będzie uznana pisarka Daria Kaszubowska. (jd)

Słowo na odsłonięcie tablicy o dziejach Banina, 29 X 2023 r.

Festyn Kultury Kaszubskiej okazał się strzałem w dziesiątkę – takie były pierwsze reakcje już pod koniec imprezy, którą zorganizowano na zwieńczenie Festiwalu Filmów Kaszubskich. Wydarzenie trwało w sumie przez 5 godzin. W tym czasie na Sali Kultury w Baninie przewinęło się sporo ludzi, głównie związanych z organizatorem, czyli z miejscowym Oddziałem Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego.

XIII Festiwal Filmów Kaszubskich

Spory sukces odniósł dziecięcy zespół „Mùlczi”, który dawniej funkcjonował w Miszewie, a od kilku lat związany jest ze Szkołą Podstawową w Tuchomiu. Od początku prowadzony jest przez Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie, a osobą koordynującą jego działania jest Elżbieta Pryczkowska – od 2019 roku dyrektor SP w Tuchomiu.

- Dokładnie tak było, jak tu pokazano. Mama zawsze opowiadała, co ci Ruscy wyprawiali, jak wkroczyli na Kaszuby – mówiła wyraźnie wzruszona Maria Cieszyńska z Banina, po obejrzeniu filmu „Jutro będzie padać”.

Czcigodny Księże Arcybiskupie, Kapłani,

Szanowna Rodzino ks. Romana,

parafianie banińscy, panie burmistrzu, panowie przewodniczący, wszyscy zebrani!

Zmarły Ks. Roman pochodził spoza Kaszub, z Brodnicy nad Drwęcą. Jednak z woli Najwyższego niemal całe kapłańskie życie spędził szczęśliwie w trzech kaszubskich parafiach: Chwaszczynie, Matarni i najdłużej – bo aż 33 lata – jako proboszcz w Baninie. Znakomicie poznał Kaszubów, zwłaszcza ich wiarę i przywiązanie do odwiecznych wartości chrześcijańskich. Stał się jednym z nich, jednym z nas. Pokochał tę ziemię, świetnie też rozumiał kaszubski język.