Wydrukuj tę stronę
sobota, 25 styczeń 2020 00:00

Gminne Spółdzielnie i Powiatowy Związek w powiecie kartuskim w latach 1950-1960.

Autor: 
Oceń ten artykuł
(3 głosów)

Wyniki działalności PZGS były uzależnione nie tylko od własnej operatywności, ale również od stanu organizacyjnego i wyników pracy zrzeszonych Gminnych Spółdzielni. Ich stan był różny pod wzglądem realizacji zadań statutowych^ wyników finansowych.

Podobna sytuacji wyłoniła się w całym kraju w spółdzielczości wiejskiej. Udzielana prze Zarząd Główny CRS pomoc organizacyjna i finansowa w formie dotacji była wykorzystywana w nieznacznej mierze na rozwój działalności gospodarczej, natomiast gro środków finansowych szło na pokrycie zaistniałych strat. Podejmowane starania Oddziałów Okręgowych CRS w kierunku uzdrowienia GS-sów, można było określić jako doraźne zabiegi. W tej sytuacji odbył się w dniach 22 do 26 sierpnia 1052 roku Kongres Spółdzielczości Wiejskiej CRS, na którym podjęto uchwałę o powołaniu Wojewódzkiego Związku Gminnych Spółdzielni, na miejsce Okręgowych Udziałów CRS.

Odbyty w dniu 5 grudnia 1952 roku Zjazd Delegatów GS-sow i PZGS województwa gdańskiego uchwalił statut związku oraz wybrał Rade Nadzorczą WZGS. Rada nadzorcza wybrała Zarząd WZGS:

Kazimierza Wójcika na prezesa, Antoni Muszyński na vc-e prezesa zaopatrzenia,

Leopold Wróblewski vc-e prezes skupu. Z dniem 16 lipca 1954 prezesem zarządu został wybrany Tadeusz Kuczera. Zarząd WZGS zaczął swą działalność z dniem 1 stycznia 1953 roku, przy stanie 10 PZGS-ów i 90 GS-ów zrzeszających 66800 członków.

W Powiatowym Związku Gminnych Spółdzielni istniejące zagadnienia gospodarcze powodowały pewne zmiany kadrowe szczególnie w kierownictwie, ponieważ zaistniałe problemy wymagały znajomość w ich rozwiązywaniu. W omawianym zakresie lat pięćdziesiątych zaistniały następujące zmiany w kierownictwie. Jak wynika z rejestru Sądu Okręgowego w Gdyni, postanowieniem z dnia 4 maja 1950 roku na stanowisko prezesa zarządu wpisano Feliksa Markockiego a ubył Feliks Gołaszewski.

Według protokołu Walnego Zgromadzenia Delegatów PZGS z dnia 5 lipca 1953 roku w p-cie obrad dot. zarządu wybrano Feliksa Markockiego - prezesem zarządu, Franciszka Kwidzińskiego i Czesława Martyniaka vice prezesami zarządu.

Ponowne Walne Zebranie Delegatów PZGS z dnia 5 listopada 1953 roku dokonało zmiany w składzie zarządu i wybrano: Alfonsa Stencla - prezesem zarządu, Franciszka. Kwidzińskiego i Józefa Laskowskiego v-ce prezesami zarządu. Powołano wówczas również zastępców w zarządzie i wybrano Józefa Tele-gie i Feliksa Marszałkowskiego. .Wymieniony skład zarządu zarejestrowano w Sądzie Okręgowym postanowieniem z dnia 21 listopada 1953 roku.

Na W.Z.D. PZGS w dniu 15 czerwca 1954 roku nastąpiła zmiana na stanowisku prezesa zarządu wybrano Zygmunta Szczepankiewicza a odszedł alfons Stencel. Pozostali członkowie zarządu pozostali bez zmian.

Według protokołu .V.Z.D. PZGS z dnia 27 kwietnia 1955; r. nastąpiła znowu zmiana w składzie zarządu: prezesem zarządu wybrano Józefa Telegę a odszedł Zygmunt. Szczepankiewicz. vice prezesami nadal zostali Franciszek Kwidziński i Józef Laskowski. Zastępcy członków zarządu zostali wybrani Feliks Marszałkowski i Franciszek Hirsz& Podany skład zarządu został zarejestrowany postanowieniem Sądu z dnia 14 czerwca 1955 roku.

Dalsze zmiany w składzie zarządu dokonało LVZD PZGS w dniu 2b listopada 1955 roku i powołano na stanowisko prezesa zarządu Mikołaja Weremejeżyka w miejsce odchodzącego Józefa Telegę. Również na v-ce prezesa zaopatrzenia powołano Franciszka Plichtę a odszedł Franciszek Kwidziński. Na zastępców członka zarządu wszedł Bernard Brylowski a pozostał Franciszek Hirsz. v-ce prezesem pozostał nadal Józef Laskowski. Wymieniony skład zarządu został zarejestrowany postanowieniem Sądu z dnia 29 grudnia 1955 roku.

Walny Zjazd Delegatów PZGS z dnia 7 maja 1053 roku podjął uchwale o zmianie statutu PZGS. Między innymi w par. 12 statutu zmieniono nast. treść: Rada PZGS wybiera i odwołuje członków zarządu Spółdzielni^ Rada Nadzorcza PZGS w dniu 14 marca 1959 roku dokonała zmiany w składzie zarządu, na stanowisko prezesa zarządu wybrała Zygmunta Noskowskiego a odszedł Mikołaj Weremejczyk. V-ce prezesami pozostali nadal Franciszek Plichta i Józef Laskowski a zastępcami zostali Franciszek Hirsz i Józef Płotka. Wymieniony skład zarządu postanowieniem Sądu z dnia 30 lipca 1959 roku wpisano do rejestru.

Między czasie w dniu 9 listopada nastąpiła zmiana na stanowisku głównego księgowego PZGS. Wojewódzki Związek Gminnych Spółdzielni w porozumieniu z Zarządem PZGS i Gminną Spółdzielnią w Chmielnie na wymienione stanowisko przeniósł Władysława Kostuch, który był dotychczas głównym księgowym w GS w Chmielnie, a odszedł Wincenty Szczesiak dotychczasowy główny księgowy PZGS.

Na terenie powiatu kartuskiego ilość powołanych Gminnych Spółdzielni nie miała odpowiedniego zaplecza na właściwą działalność. Dla ich umocnienia i dalszego rozwoju gospodarczego, następowało stopniowe łączenie w silniejsze organizmy. W skutek zmian w rejonach administracji państwowej, gmina Parchowo została przeniesiona do powiatu bytowskiego. W tej sytuacji w realizacji decyzji organów samorządów spółdzielczych, Gminna Spółdzielnia Parchowo, przeszła na członka PZGS w Bytowie a ubyła z PZGS w kartuzach z dniem 25 kwietnia 19^5 roku.

W skutek prowadzenia działalności ze stratą, Oddział Narodowego Banku Polskiego w Kartuzach odmówił dalsze kredytowanie Gminnej Spółdzielni w Baninie, w Goręczynie, w Przodkowie oraz wniósł zastrzeżenia do dalszego kredytowania Spółdzielni w Kamienicy Szlacheckiej, Stężycy i Sulęczynie. Podejmowane środki zaradcze przez Zarządy GS i PZGS nie były wystarczające, na skutek braku odpowiedniej bazy gospodarczej. Dalsze prowadzenie działalności na obsługiwanym terenie mogło być utrzymane jedynie przez zmiany organizacyjne łączenia w silniejsze jednostki.

Na podstawie uchwał Walnego Zebrania Przedstawicieli GS w Baninie z dnia 23 września 1956 roku oraz GS w kukowie z dnia 30 września 195b roku nastąpiło połączenie

wymienionych spółdzielni, przy czym Spółdzielnią przejmującą była Gminna Spółdzielnia w Żukowie

Przy poparciu PZGS na podstawie uchwał Walnych Zgromadzeń GS w Goręczynie z dnia 23 września 1956 roku oraz GS w Kartuzach z dnia 25 września 1956 roku, wymienione spółdzielnie połączono z dniem 1 października, z tym, że przejmującą była GS w Kartuzach. W wyniku objęcia działaniem terenu dwóch gmin, wybrano nową Rade Nadzorczą oraz powołano nowy skład Zarządu do którego weszli: Zygmunt Szczepankiewicz jako prezes zarządu, Stanisław Pontus i Bernard Hinc z Goręczyna zostali v-ce prezesami. Stanowisko głównego księgowego prowadził nadal Adolf Klein. Przedstawione zmiany terenu działania oraz nowy skład zarządu wpisano do rejestru sądowego postanowieniem z dnia 4 kwietnia 1957 roku.

W wyniku braku możliwości dalszego kredytowania GS w Przodkowie , zaszła konieczność jej łączenia. Natomiast GS w Kartuzach po objęciu GS w Goręczynie nie była jeszcze przygotowana do dalszego zwiększania swojej działalności. W tej sytuacji wystąpił problem dalszej obsługi gminy Przodkowa. Z uwagi na brak środków finansowych na dalsze prowadzenie działalności, Walne Zgromadzenie Przedstawicieli GS w Przodkowie w dniu 28 grudnia 1956 roku podjęło uchwałę w przedmiocie likwidacji Spółdzielni. Zarząd PZGS nie miał prawa statutowego do przejęcia spółdzielni, która zrzeszała osoby fizyczne. Aby nie dopuścić do wystąpienia trudności zaopatrzenia ludności i skupu produktów rolnych, Rada Nadzorcza i Zarząd PZGS postanowili przejąć od GS w Przodkowie całość prowadzonego przedsiębiorstwa po myśli art. 38 Ustawy o Spółdzielniach. W tym przedmiocie w dniu 5 lutego 1957 roku sporządzono protokół przy udziale: Prezesa Zarządu PZGS - Mikołaja Weremejczyka, V-ce Prezesa narządu PZGS - Franciszka Plichty* Głównego Księgowego PZGS - Władysława Kostucha ,

Kierownika Sekcji Planowania i Inwestycji - H. Popowskiego Instruktora Techniki Handlu PZGS - Stanisława Młyńskiego, Prezesa Zarządu GS Przodkowo - Bobkowskiego.

W wymienionym protokole ustalono czynności i osoby odpowiedzialne z przyjęciem działalności gospodarczej i dalszych potrzeb organizacyjnych. Następnie w dniu 7 lutego 1957 roku odbyło się Walne Zgromadzenie Przedstawicieli w Przodkowie którym postanowiono:-

-    Zbyć prowadzenie przez Spółdzielnie przedsiębiorstwa

na rzecz PZGS w Kartuzach,

-    zbyciu podlegały wszelkie składniki majątkowe według stanu na 31 stycznia 1957 roku,

-    nabywca przejął prowadzenie w pełnym zakresie działalność przewidzianym statutem,

-    PZGS przejął wszelkie zobowiązania wobec pracowników oraz wierzycieli i zobowiązania wg stanu na dzień 31 styczni^,

-    upoważniono Zarząd GS Przodkowie do zawarcia z PZGS odpowiednie porozumienia prawne,

-    mimo zbycia przedsiębiorstwa postanowiono nie rozwiązywać Spółdzielni! zatrzymać prawo członkostwa,

-    postanowiono anulować uchwałę Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia Przedstawicieli GS z dnia 28 grudnia 1956

* roku dotyczącej likwidacji spółdzielni.

Niekorzystne wyniki finansowe, gospodarcze i ekonomiczne Spółdzielni w Kamienicy Szlacheckiej i Sulęczynie oraz częste zmiany Zarządu GS w Stężycy spowodowały, że te spółdzielnie przy pomocy PZGS postanowiły połączyć działalność w jedną silniejszą jednostkę. Uchwałami Walnych Zgromadzeń Przedstawicieli w Kamienicy Szlacheckiej z dnia 29 listopada 1959 roku, w Sulęczynie z dnia 2 grudnia 195^ roku oraz w dniu 6 grudnia 195^ roku w Stężycy, połączono wymienione Spółdzielnie, tworząc Rejonową Spółdzielnie "Samopomoc Chłopską" w Klukowej Hucie. Nowo powstała Spółdzielnia została zarejestrowana postanowieniem Sądu z dnia 14 marca 1960 roku pod nr 74 R.S. Również w dniu powołania Spółdzielni Rada Nadzorcza wybrała Zarząd w składzie: Zygmund Henig - prezesem zarządu a członkami zarządu zostali wybrani Władysław Stachowiak Józef Płotka.

Po przeprowadzeniu opisanych zmian organizacyjnych PZGS Kartuzach zrzeszał 6 Gminnych Spółdzielni. Korzystając z posiadanych biuletynów realizacji zadań gospodarczych przedstawiam obraz wielkości obrotów i uzyskane wyniki.

I Wartość sprzedaży detalicznej w tys. złotych

 

Za 1957 rok

Za 1959 rok

procent dynamiki

1.

GS Chmielno

7230

9045

125

2.

GS Kamienica

6380

8945

140

3.

GS Kartuzy

21800

26576

121

4.

GS Sianowo

6668

8869

133

5.

GS Sierakowice

24015

31986

133

6.

GS Stężyca

10838

13767

127

7.

GS Sulęczyno

6864

8538

124

8.

GS Żukowo

27550

37107

134

9.

PZGS Kartuzy

15326

23580

153

Ogółem powiat

126680

168413

133

II Wartość sprzedaży hurtowni w tys. złotych

 

Za 1957 rok

Za 1959 rok

procent dynamiki

1.

PZGS Kartuzy

99966

99818

99

         

III Wartość skupu płodów rolnych w tys. złotych

 

Za 1957 rok

Za 1959 rok

procent dynamiki

1.

GS Chmielno

3487

5116

146

2.

GS Kartuzy

17046

21529

126

3.

GS Sianowo

4817

7000

145

4.

GS Sierakowice

13020

19958

153

5.

GS Stężyca

6297

8977

142

6.

GS Sulęczyno

5181

7299

140

7.

GS Kamienica

-

9944

-

8.

GS Żukowo

-

17893

-

9.

PZGS Kartuzy

25808

14496

56

Ogółem powiat

75656

112212

148

IV Obrót żywienia zbiorowego w tys. złotych

 

Za 1957 rok

Za 1959 rok

procent dynamiki

1.

GS Chmielno

1099

1315

119

2.

GS Sierakowice

1239

1356

109

3.

GS Stężyca

511

959

187

4.

GS Sulęczyno

586

787

134

5.

GS Żukowo

1358

2178

160

Ogółem powiat

4793

6595

137

V Wartość sprzedanej produkcji piekarni w tys. złotych

 

Za 1957 rok

Za 1959 rok

procent dynamiki

1.

GS Chmielno

409

359

87

2.

GS Kartuzy

1658

1316

79

3.

GS Sierakowice

1760

2054

116

4.

GS Stężyca

1118

898

80

5.

GS Sulęczyno

674

592

87

6.

GS Żukowo

1826

2646

144

7.

PZGS Kartuzy

267

252

94

Ogółem powiat

7712

8117

105

VI Wartość sprzedanej produkcji masarń w tys. złotych

 

Za 1957 rok

Za 1959 rok

procent dynamiki

1.

GS Kartuzy

3972

4059

102

2.

GS Sierakowice

1028

1692

164

3.

GS Żukowo

-

1774

-

Ogółem powiat

5000

7525

150

VII Wartość sprzedanej produkcji wytwórni wód gazowanych w tys. złotych

 

Za 1957 rok

Za 1959 rok

procent dynamiki

1.

GS Sierakowice

1618

1916

118

2.

PZGS Kartuzy

-

256

-

Ogółem powiat

1618

2172

134

VIII Zestawienie osiągniętego zysku netto w tys. złotych

 

Za 1957 rok

Za 1959 rok

procent dynamiki

1.

GS Chmielno

203

298

146

2.

GS Kamienica

13

161

1238

3.

GS Kartuzy

756

1222

161

4.

GS Sianowo

91

212

232

5.

GS Sierakowice

627

1518

242

6.

GS Stężyca

227

334

147

7.

GS Sulęczyno

52

72

138

8.

GS Żukowo

212

1391

656

9.

PZGS Kartuzy

960

1558

162

Ogółem powiat

3141

6766

215

IX Stam zatrudnienia, inwestycje i członków

 

Za 1957 rok

Za 1959 rok

procent dynamiki

1.

Ilość zatrudnionych w powiecie

620,5

643

103

2.

Średnia płaca

1246

1423

114

3.

Wartość zrealizowanych inwestycji

996 tys. złotych

2088 tys. złotych

209

4.

Ilość członków w powiecie

6859

7793

113

5.

Średni udział członka sp-ni

40,8 zł

106,1 zł

260

Na terenie powiatu w przedstawionej sprzedaży detalicznej na koniec 1959 roku czynnych było 144 placówek handlowych, w tym 102 sklepów spożywczych, 22 przemysłowe, 19 punktów artykułów masowych i jedna składnica maszyn rolniczych. W podanej ilości PZGS prowadził 2 magazyny hurtowni, składnice maszyn rolniczych i w Przodkowie jeden skład artykułów masowych oraz 5 sklepów. spożywczych, 2 przemysłowe, zaś na terenie Kartuz równie? Rolniczy. Dom Towarowy i Wiejski Dom Towarowy.

W omawianym okresie lat pięćdziesiątych w działalności handlowej nasypowa! znaczny dorobek na odcinku zaopatrzenia i kultury handlu. Lecz pomieszczenia handlowe w większości były w pomieszczeniach dzierżawionych, ale w miarę możliwości modernizowano je. O tym świadczy szczególnie zorganizowane Domy Towarowe w Sierakowicach i w Kartuzach po byłych pomieszczeniach magazynowych, zmodernizowane sklepy w Żukowie, Baninie, Pirodze, Niestępowie, Klukowej Hucie', Egiertowie, otwarcie sklepu drogeryjnego w Sierakowicach oraz budowa nowego magazynu na artykuły masowe w Chmielnie.

Na zaopatrzenie rolnictwa przykładowo na terenie powiatu w 1959 roku sprzedano: nawozy azotowa 4071 ton, nawozy fosforowe 2958 ton, nawozy potasowe 1995 ton, wapno nawozowe 2367 ton, Z maszyn rolniczych i narządzi w 1959 roku . zaopatrzona) z& 4.200 tys. zł. w tym 67 kopaczek do kartofli o2 żniwiarki, o3 kosiarki, 50 młocarń, 241 silników spalinowych lub elektryczne. Prowadzono również zaopatrzenie w nasion na i ziarno siewne, artykuły budowlane jak hutnicze, wapno, szkło okienne, smoła, papa itp. Również zaopatrywano rolnictwo w opał i pasze treściwe na produkcje zwierzęcą.

Na zebraniach wiejskich i Walnych Zgromadzeniach Członków sprawy zaopatrzenia były przedmiotem ostrych dyskusji, celem zwiększania dostaw nawozów sztucznych szczególnie azotowych, materiałów budowlanych, pasz treściwych i opału.

Stawiane wypowiedzi były sygnałem potrzeb na zwiększanie zaopatrzenia i rozbudowy zaplecza magazynowego na następne lata. Natomiast w     szczególnie oddalonych od stacji kolejowych na wysokie koszty transportu narzekano i niskie marże, co miało wpływ na spadek rentowności. Ale sukcesywne zwiększanie dostaw miało pozytywny wpływ na wzrost produkcji rolnej, skupu artykułów rolnych i zadowolenia rolników.

W działalności pracy hurtowni PZGS następowała również poprawa zaopatrzenia i warunków pracy załogi. W latach pięćdziesiątych zorganizowano nową bazę przy ul. Gdańskiej w Kartuzach i pobudowano dwa nowe magazynu hurtu. Pod koniec 1959 roku zorganizowano paczkarnie artykułów spożywczych.

V działalności kontraktacji i skupu nadwyżek z produkcji rolniczej według stanu na koniec 1959 roku prowadzono 169 punktów skupu na terenie powiatu. podanej ilości było 8 magazynów zbożowych, 11 punktów skupu ziemniaków sezonowych, 7 punktów skupu żywca, 9 punktów skupu drobiu, 12 punktów skupu pierza, 91 punktów skupu jaj przy sklepach, 22 punkty skupu odpadków i złomu, oraz 27 sezonowych punktów skupu truskawek i innych owoców. Przedstawione rodzaje punktów obrazują jakimi artykułami zajmowały się GS-sy w skupie, lecz przedstawione obroty głównie wynikały z skupu żywca, zboża i ziemniaków. W skupie przed wszystkim pilne były potrzebne inwestycyjne na punkty skupu żywca. W 1957 roku oddano do użytku pierwszy punkt skupu żywca w Sierakowicach.

" Obroty żywienia Zbiorowego realizowało 8 zakładów, w tym 3 bary i jedną kawiarnie w Sierakowicach. W sezonie letnim gospody zaczęli odwiedzać liczne grupy turystów, lecz nie zawsze zakłady świadczyły o dobrej kulturze przez picie alkoholu. Obiekty wymagały modernizacji, w tym okresie najbardziej reprezentatywna byłą gospoda w Żukowie i kawiarnia w Sierakowicach.

Na terenie powiatu istniało 7 piekarń, w tym jedną miał PZGS w Przodkowie. Wymienione piekarnie były w obiektach dzierżawionych, wymagały ulepszenia i-remontu a praca.

załóg nadzoru , ze strony GS i PZGS. Kwestia piekarń wymagała rozważenia potrzep w zakresie inwestycji w następnych latach oraz rozważenia likwidacji takich j^ w Sulęczynie i w Przodkowie.

Trzy masarnie podane w tabeli obrotów zostały również uruchomione w starych obiektach, gdzie były potrzebne duże nakłady w zakresie modernizacji. Masarnie w Żukowie uruchomione w 1959 roku, która na razie miała najlepsze warunki prac.

Wytwórnie wód gazowanych i rozlewnie piwa w obiekcie dzierżawionym prowadziła GS w Sierakowicach a wroku

PZGS uruchomił taki zakład w obcym obiekcie w Kartuzach, po uprzednim remoncie. Wyposażenie zakładów wymagało dalszych nakładów inwestycyjnych dla zabezpieczenia właściwej działalności. Gminne Spółdzielnie Kartuzy, Sianowo i Stężyca zajmowały się produkcją torfu, mając do dyspozycji odpowiednie pokłady. Niewielka była wartość produkcji, przykładowo za 1959 rok osiągnięto 20 tys. złotych.

W realizacji uchwały WZD PZGS z dnia 11 kwietnia 1957 roku rozpoczęto budowę punktu skupu owoców i produktów leśnych w kartuzach przy ul. Wzgórze Wolności za ograniczoną kwotę 150 tys. złotych. W 1958 roku wymienioną inwestycje zmodernizowano zakupem maszyn do przetwórstwa owoców i warzyw. Za 1959 rok wykonano obrót z przetwórstwa owoców i warzyw w kwocie 2.138 tys. zł. oraz zysk w kwocie 56 tys. złotych Przedstawione rodzaje działalności wymagały odpowiednie potrzeby w zakresie usług transportowych. Własne pojazdy posiadały Gminne Sp-nie w Chmielnie, Kartuzach, Sierakowicach, Stężycy, Sulęczynie i Żukowie. Zaś PZGS na koniec 1959 roku posiadał 7 samochodów ciężarowych, 2 ciągniki z przyczepami, na potrzeby GS i własne. Dział transportu PZGS posiadał własny warsztat na remonty środków transportowych własnych i GS.

Podejmowane decyzje organizacyjne lat pięćdziesiątych przyczyniły się do poprawy obsługi mieszkańców ale również, własnych wyników ekonomicznych. Pod koniec omawianego okresu za 1959 rok zysk brutto w skali powiatu osiągnięto (wg tabeli VIII) 6766 tys. złotych, z tego płacono 33% na podatek dochodowy. Pozostałą część t.zw. zysk netto dzielono według uchwał Walnych Zgromadzeń Członków przeznaczając na odpowiednie fundusze jak : zasobowy, inwestycyjny, scentralizowany, mieszkaniowy, nagród pracowników, nagród członków Rady, Spółdzielni Uczniowskich, budowę szkół, podziału między członków im miejscowe cele kulturalno-społeczne.

Za 1950 rok zrealizowało nakłady inwestycyjne już% w kwocie 2.088 tys. złotych. W ramach wymiecionej sumy zakupiono pierwszo planowe potrzeby sprzętu jak: niektóre maszyny dla zakładów produkcyjnych, środki transportu, 'wykupiono niektóre place pod inwestycje oraz rozpoczęto kilka zadań budowlanych.

Ze wzrostem rentowności nastąpiła podwyżka średniej płacy przy zatrudnieniu o43 osoby w powiecie, lecz z tego 113 osób nie posiadało pełnej szkoły podstawowej, wg stanu za 1959 rok. Średnia płaca w 1958 roku była 1246 złotych miesięcznie a analogicznie z 1959 roku 1 423 zł. co stanowiło 114 % wzrostu.

Pewien problem stanowiła ochrona i kontrola majątku Spółdzielni, o czym świadczy wartość powstałych niedoborów t.zw. mank, co stanowiło ubytek w stosunku do obrotu np. za 57 r. o,20, za 58 r. o, 10 %, a za 59 r. o.08 %w skali powiatu. Przedstawione wskaźniki świadczą o pewnej poprawie w skali roku lecz ubytek środków finansowych przykładowo za 58 rok wynosił 399 tys. zł. a za 59 r. 335 tys. Złotych, zaś spłacalność wynosiła za 58 rok 343 tys. zł. a za 59 rok 290 tys. złotych. Przyczyną powstawania mank często bywało brak odpowiednio przygotowanej kadry na zajmowane stanowiska w miejscu pracy. Omawiane zadania gospodarcze i przedstawiane problemy wymagały zwiększenia pomocy instruktarzowej ze strony PZGS, ,szczególnie w zaopatrzeniu, w skupie, produkcji i księgowości.

W zakresie działalności społeczno-kulturalnej wśród członków Sp-ni w miarę nabytych środków finansowych na podstawie danych uzyskanych za 1959 rok osiągnięto następujący stan realizacji. W zakresie usług prowadzono. 5 wypożyczalni sprzętu gospodarstwa domowego przy GS Kartuzy, Sulęczynie, Bukowie, Sierakowicach i PZGS-sie. Przy udziale PZGS i GS przeprowadzono dla kobiet 11 kursów kroju i szycia oraz gotowania w takich miejscowościach jak: Klukowa Huta, Gołubie, Żukowo, Glińczu, Niestępowie, Sianowie, Brodnicy, i innych, przyczyn zwerbowano 118 nowych członków Spółdzielni. Udzielano pomoc organizacyjną i finansową -zespołom sportowym przy udziale Ludowych Zespołów Sportowych LZS, oraz zespołom teatralnym i świetlicowym przy GS Chmielnie i Sierakowicach.

Organ samorządu i pracowników WZGS w Gdańsku wydał gazetkę p.t. "Wspólnymi Siłami", w której w lipcu 1958 roku ocenił Spółdzielczość Zaopatrzenia i Zbytu w okresie 10 lat tj. 1948 do 1957 rok. W tym piśmie był artykuł p.t. Święto Dziesięciolecia w Kartuzach, w którym omówiono uroczystość^ z dnia 8-06-1958 roku w Młodzieżowym Domu Kultury w Kartuzach, gdzie spółdzielczość kartuska oceniła "swój rozwój, dotychczasowe osiągnięcia i zamierzenia na następne lata. Prezes Zarządu PZGS Mikołaj Weremejczyk otwierając akademie, ze słuszną dumą podkreślił fakt zdobycia pierwszego miejsca we współzawodnictwie w skali wojewódzkiej, które uzyskali spółdzielcy GS i*PZGS powiatu kartuskiego za-1957 rok. V-ce Prezes PZGS-u Franciszek Plichta ocenił wyniki dzielności GS i PZGS za okres mijających 10 lat , które realizowano przy wielkiej ofiarności i niezmordowanej woli, pracowników i samorządu spółdzielczego. Wspomniał wypróbowanych działaczy idei społecznego gospodarowania jak: Szawelski Telesfor, Krause Aloizy, Konkol Józef, Kwidziński Czesław i Franciszek, Broniszewski Paweł, Formela Małgorzata i inni.

*    Po zatem na Walnym Zgromadzeniu Delegatów w dniu 12 maja 1960 roku Prezes Zarządu PZGS Zygmunt Gostkowski poinformował, że w ocenie wojewódzkiego kompleksowego współzawodnictwa, GL i PZGS powiatu kartuskiego za 19$9 rok uzyskali trzecią lokatę. Gdyby potrafiono zapobiec niedoborom w skupie lokata mogła być lepsza. Jednak w przedstawionych wielkościach zadań gospodarczych i trudnościach organizacyjnych, podana lokata świadczy o dobrej pracy załóg i możliwości uzyskania lepszych wyników w współzawodnictwie w następnych latach.

Czytany 1317 razy Ostatnio zmieniany wtorek, 31 marzec 2020 11:04
Władysław Kostuch

Władysław Kostuch urodził się 16 sierpnia 1923 roku w Garczu. Naukę rozpoczął w Szkole Podstawowej w Garczu. Dalszą jego edukację w kartuskim Gimnazjum na ulicy Klasztornej przerwała II wojna światowa. Podczas wojny walczył w szeregach Armii Krajowej. Po powrocie do Polski kontynuował swoją edukację, jednocześnie pracując w działach księgowości ZNP i WZGS w Gdańsku oraz oddziale chmieleńskim GS . W roku 1961 objął funkcję Prezesa Powiatowego Zarządu Gminnej Spółdzielni „Samopomoc Chłopska” w Kartuzach.

Władysław Kostuch interesował się teatrem i muzyką. Był pasjonatem folkloru kaszubskiego. Działał aktywnie w wielu organizacjach społecznych. Był prezesem Powiatowego Oddziału PCK, aktywnym członkiem Zrzeszenia Kaszubsko – Pomorskiego, członkiem Związku Kombatantów, wspierał działalność Ochotniczej Straży Pożarnej. Był jednym z inicjatorów i współorganizatorów życia kulturalnego na Kaszubach. Dzięki jego zaangażowaniu w powiecie kartuskim powstały zespoły folklorystyczne, muzyczne i teatralne. Niektóre uczestniczą w kulturalnym życiu regionu do obecnych czasów.

Pracując jako Prezes, a także będąc na emeryturze dokumentował działalność Gminnej Spółdzielni, a część jego opracowań posłużyła do napisania artykułów na łamach Szwajcarii – Kaszubskiej.

Władysław Kostuch zmarł 19 czerwca 2010 roku.

Najnowsze od Władysław Kostuch

Artykuły powiązane